Các loại tinh dầu đang được sử dụng và bày bán phổ biến trên thị trường cũng như các trang mạng xã hội để đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau. Tuy nhiên, sử dụng tinh dầu thơm có độc hại không và nên sử dụng như thế nào để tránh được tình trạng ngộ độc, ảnh hưởng đến sức khỏe? Cùng chúng tôi tìm hiểu một số thông tin về tinh dầu trong bài viết dưới đây nhé!
Tinh dầu thơm phòng là gì, có công dụng như thế nào?
Tinh dầu là một dạng chất lỏng được người ta chiết xuất từ các phần của thực vật bằng cách chưng cất hơi, ép lạnh, tách chiết dung môi. Chúng ta có thể lấy tinh dầu từ hoa, lá, rễ thân, vỏ cây,…
![Tinh dầu thơm khá phổ biến và rất được ưa chuộng](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom.jpg)
Tinh dầu thơm được sử dụng phổ biến trong các liệu pháp trị liệu bằng hương thơm, mang lại nhiều công dụng tuyệt vời cho người sử dụng. Ngoài ra, chúng còn được dùng trong việc sản xuất nước hoa, mỹ thẩm, xà phòng, các sản phẩm tẩy rửa vệ sinh, tạo hương vị cho đồ uống, thực phẩm,…
Hiện nay, trên thị trường có các loại tinh dầu phổ biến tùy theo cách chiết xuất, thành phần hoặc ứng dụng trong thực tế như sau:
- Loại tinh dầu thiên nhiên được chiết xuất từ các thành phần của thực vật với các phương pháp truyền thống hoặc hiện đại (ép lạnh, hơi nước, ép áp lực) mang lại tinh dầu với nhiều hoạt chất tự nhiên vô cùng tốt.
- Loại tinh dầu thơm tổng hợp được tạo thành bằng cách tổng hợp các hoạt chất hóa học, không có nguồn gốc từ thực vật và được dùng chủ yếu trong sản xuất mỹ phẩm, dưỡng da.
- Loại tinh dầu hỗn hợp được tạo nên bằng việc pha trộn tinh dầu thiên nhiên hoặc tinh dầu tổng hợp để có thể tăng hiệu quả và tính ổn định.
- Loại tinh dầu trộn được pha trộn với các loại dầu mang (dầu dừa, dầu hạnh nhân, dầu hạt nho…) để tăng cường hiệu quả, giảm độ cay khi muốn sử dụng trực tiếp trên da.
![Tinh dầu giúp thư giãn nên thường được dùng cho phòng ngủ](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-phong.jpg)
Tùy theo mục đích sử dụng mà bạn có thể lựa chọn cho mình loại tinh dầu phù hợp.
Đánh giá các ưu điểm của việc sử dụng tinh dầu thơm
Mặc dù có nhiều ý kiến về việc sử dụng tinh dầu nhưng chúng ta không thể phủ nhận một số ưu điểm nổi bật của dòng sản phẩm này. Các loại tinh dầu thơm được sử dụng khá phổ biến hiện nay trong nhiều không gian và lĩnh vực đã phần nào chứng minh tác dụng của nó đối với sức khỏe:
- An thần, thư giãn
Các loại tinh dầu (chanh sả, oải hương, tràm trà,…) có chứa những hoạt chất giúp chúng ta giải tỏa căng thẳng, giúp đầu óc thư giãn hơn. Hương thơm dịu nhẹ khiến những cảm giác tiêu cực có thể biến mất, dễ đi vào giấc ngủ, ngủ ngon hơn. Ngoài ra, có một số người thường xuyên xông tinh dầu vào buổi sáng để đầu óc được minh mẫn và tập trung hơn.
- Khử mùi
Trong căn phòng, ngôi nhà có thể xuất hiện những mùi khó chịu do nấu nướng, ẩm mốc,… một số loại tinh dầu thơm với hương dễ chịu có thể khử mùi, lưu hương trong không gian.
- Đuổi muỗi hoặc đuổi côn trùng
Những tinh dầu từ sả, khuynh diệp, bạc hà, quế,… được đánh giá là có hiệu quả trong việc xua đuổi côn trùng, đuổi muỗi, ngăn ngừa kiến, mối làm tổ.
![Tinh dầu thơm có tác dụng xua đuổi muỗi và các loại côn trùng](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-co-doc-hai-khong.jpg)
- Tăng cường sức khỏe
Đa phần các loại tinh dầu thơm sẽ tác động vào khứu giác của chúng ta nhưng nó cũng góp phần kích thích lượng oxy di chuyển lên trên não bộ. Một số loại tinh dầu còn chứa thành phần chống oxy hóa để cải thiện hệ miễn dịch, hệ hô hấp,…
Sử dụng tinh dầu thơm có độc hại không?
Trong thực tế, tinh dầu thơm phòng, tinh dầu thơm quần áo đều được dùng phổ biến và mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, nếu như sử dụng các loại tinh dầu sai cách, lạm dụng quá mức thì có thể mang lại một số tác hại như:
Có thể gây ngộ độc cơ thể
Bạn có thể dễ dàng tìm kiếm một sản phẩm tinh dầu trên thị trường với đủ các mùi hương, đủ loại xuất xứ. Mặc dù được dán mác nước ngoài nhưng với giá thành rẻ thì khó ai có thể chứng minh được nguồn gốc, xuất xứ của những sản phẩm này.
Sử dụng tinh dầu kém chất lượng trong thời gian dài có thể gây ra tình trạng ngộ độc, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em. Một số dấu hiệu khi bị ngộ độc tinh dầu thơm như nôn ói, chóng mặt, khó thở,… Các tình trạng ngộ độc kéo dài có thể gây những tổn thương phổi, suy nhược hệ thần kinh, nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến tính mạng.
![Tinh dầu có thể gây hại nếu sử dụng sai cách](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-quan-ao.jpg)
Tinh dầu thơm làm tăng độ nhạy cảm với ánh mặt trời
Một số loại tinh dầu có chứa furocoumarin như tinh dầu citric, cam bergamot… có thể làm tăng độ nhạy cảm của làn da với ánh mặt trời. Xông các loại tinh dầu trước khi ra ngoài dễ làm da bị bỏng rát, mẩn ngứa nếu phải tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng thậm chí xuất hiện các vết phồng rộp, nổi mề đay, cháy nắng.
Ảnh hưởng không tốt đến thai phụ
Các loại tinh dầu thơm thiên nhiên vô cùng tốt và dường như vô hại với trẻ em, phụ nữ mang thai. Tuy nhiên các loại tinh dầu tổng hợp, tinh dầu kém chất lượng với nhiều hóa chất, phụ gia, tạp chất có khả năng gây ra một số tình trạng như chóng mặt, buồn nôn, tức ngực,… Nếu sử dụng trong phòng kín còn có nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe thai nhi, gây sinh non.
Dị ứng
Tinh dầu thơm có thể gây ra tình trạng dị ứng ngoài da như mẩn đỏ, ngứa ngáy,… Một số trường hợp, nó có thể ảnh hưởng đến mắt, hệ hô hấp (cay mắt, chảy nước mắt, sổ mũi).
Làm sao để hạn chế các ảnh hưởng không tốt của tinh dầu thơm đến cơ thể?
Hầu hết các tác dụng phụ của tinh dầu đều xuất hiện với loại tinh dầu kém chất lượng, hàng giả. Do vậy, ngoài việc lựa chọn những điểm bán uy tín thì bạn cần biết cách phân biệt các loại tinh dầu.
![Lựa chọn sử dụng tinh dầu thiên nhiên, hàng thật](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-2.jpg)
Tinh dầu thiên nhiên hoặc tinh dầu tổng hợp đều có thể bị làm giả và để phân biệt tinh dầu và hương liệu, bạn có thể căn cứ vào một số thông tin sau:
Tinh dầu thơm thật | Hương liệu | |
Màu sắc | Thường chỉ có 2 tông màu cơ bản là trắng trong và vàng nhạt đến vàng hổ phách.
Một số loại tinh dầu có màu đen đậm như tinh dầu trầm hương và màu xanh ngọc như tinh dầu hoa phong lữ. |
Thường được pha với màu sắc đậm, lòe loẹt (xanh, đỏ, vàng, tím) rất không tự nhiên. |
Mùi hương | Khá dễ chịu, không gây cảm giác buồn nôn cho dù có thể tinh dầu thơm đậm đặc có mùi nồng. | Mùi nồng, khi ngửi trực tiếp thường chóng mặt, buồn nôn vì chứa nhiều hóa chất, chất ổn định. |
Thử với nước | Không bị tan trong nước và sẽ nổi lên trên mặt nước. Một số rất ít tinh dầu thật chìm dưới nước (trầm hương, quá, hương nhu). | Có thể hòa tan với nước hoặc chìm xuống dưới. |
Lắc chai đựng | Có các bọt nổi lên và sẽ tan khi dừng lắc chai. | Bọt nổi nhiều và lâu biến mất. |
Làm đông | Không bị đóng băng khi đặt trong ngăn đông. Trừ tinh dầu bạc hà xuất hiện kết tủa trắng. | Bị đóng băng khi đặt vào trong tủ. |
Lựa chọn tinh dầu thơm như thế nào?
![Lựa chọn tinh dầu thơm phù hợp với không gian và sở thích](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-3.jpg)
Lưu ý khi sử dụng tinh dầu
Sau khi mua được tinh dầu chất lượng thì việc sử dụng sao cho đúng cách cũng là điều mà bạn cần quan tâm. Để tinh dầu phát huy tối đa công dụng thì bạn cần lưu ý:
- Cần phải thử các phản ứng của cơ thể khi lần đầu sử dụng loại tinh dầu. Do đó, chúng ta nên xông tinh dầu và quan sát cơ thể mình trong một thời gian để đánh giá.
- Không thoa trực tiếp lên da vì tinh dầu rất đậm đặc và có thể gây ra những kích ứng hoặc bỏng, chúng được dùng để xông, khuếch tán vào trong không khí.
- Pha loãng tinh dầu thơm phòng theo hướng dẫn để xông hoặc dùng trên da sẽ giúp giảm những rủi ro không đáng có.
- Tinh dầu được tạo ra để xông nên bạn tuyệt đối không được ăn, uống dù chỉ là với một lượng vô cùng nhỏ.
- Khuếch tán tinh dầu tại những không gian thông thoáng với một lượng vừa đủ để không gây hại đến da, hệ hô hấp của con người.
- Nên ưu tiên sử dụng các loại tinh dầu thiên nhiên, đặc biệt là khi dùng cho bà bầu và trẻ nhỏ.
- Sử dụng loại tinh dầu thơm có mùi hương phù hợp với không gian, không nên quá lạm dụng trong phòng bếp vì mùi đồ ăn và mùi tinh dầu có thể khiến bạn khó chịu hơn.
Một số loại tinh dầu phù hợp với các không gian khác nhau
Tùy vào sở thích mà bạn có thể lựa chọn loại tinh dầu thơm với các mùi khác nhau. Dưới đây là một số mùi hương và các không gian phù hợp để sử dụng mà bạn có thể tham khảo:
Tinh dầu thơm hương lavender
Đây có lẽ là mùi hương phổ biến nhất hiện nay và rất được lòng mọi người. Tinh dầu hoa oải hương có mùi thoang thoảng, như mùi thảo mộc trầm ấm, đặc biệt có công hiệu trong việc giảm căng thẳng, xoa dịu thần kinh. Bên cạnh đó còn hỗ trợ giảm viêm, sưng do các nốt mụn trên da.
![Tinh dầu hoa oải hương mại lại nhiều công dụng cho người dùng](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-4.jpg)
→ Phù hợp với không gian của phòng làm việc, phòng ngủ, các spa, thẩm mỹ viện,…
Tinh dầu thơm hoa nhài
Tinh dầu hoa nhài xuất hiện từ lâu và rất được yêu thích bởi mùi hương lãng mạn, ngọt ngào nhưng vẫn nhẹ nhàng và gợi cảm. Nó được đánh giá là loại tinh dầu có công dụng trong chăm sóc sức khỏe, làm đẹp.
→ Phù hợp với không gian phòng ngủ, bệnh viện, spa…
Tinh dầu sả chanh
Được chiết xuất từ cây sả mang lại hương tươi mát, sảng khoái để giải tỏa căng thẳng, thư giãn. Ngoài ra, tinh dầu thơm phòng này còn có công dụng trong việc đuổi côn trùng, làm sạch không khí, khử mùi cực hiệu quả, nhanh chóng.
→ Phù hợp với không gian trong phòng khách, nhà vệ sinh, những nơi ẩm thấp…
![Công dụng của tinh dầu thơm sả chanh](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-5.jpg)
Tinh dầu hương trầm
Tinh dầu từ nhựa cây trầm châu Phi này có mùi hương khá đặc biệt an tĩnh, nhẹ nhàng. Ngoài ra, nó còn là mùi hương phong thủy mang lại năng lượng tích cực, giúp thư giãn, tinh thần sảng khoái hơn.
→ Phù hợp với không gian trong các phòng thiền, phòng tập yoga, phòng ngủ, treo xe ô tô,…
Tinh dầu thơm phòng bạc hà
Đây là loại tinh dầu quốc dân với tính ứng dụng khá cao nhờ mùi hương the mát đặc trưng. Tinh dầu bạc hà được dùng phổ biến trong nhiều lĩnh vực, hỗ trợ điều trị các bệnh về hệ hô hấp, diệt khuẩn hiệu quả.
→ Phù hợp với không gian phòng khách, phòng ngủ, phòng khám bệnh,…
Tinh dầu bưởi, cam
Là những mùi hương quen thuộc, tinh dầu thơm bưởi cam mang lại cảm giác vô cùng dễ chịu, thư thái, góp phần thanh lọc không khí, khử mùi hiệu quả.
→ Phù hợp với không gian phòng khách, phòng làm việc, phòng ngủ…
Tinh dầu vỏ quế
Đây là loại tinh dầu cổ điển được yêu thích trong nhiều không gian khác nhau. Tinh dầu thơm vỏ quế có công dụng tăng tuần hoàn máu, làm đau đầu, diệt khuẩn, giữ ấm không khí và đặc biệt có khả năng kích thích hưng phấn.
→ Phù hợp với không gian phòng khách, phòng ngủ, treo trên xe ô tô…
![Các công dụng chủ yếu tinh dầu vỏ quế mang lại](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-6.jpg)
Cách sử dụng tinh dầu thơm an toàn, hiệu quả nhất
Có 5 cách sử dụng tinh dầu thơm được sử dụng phổ biến nhất như dùng máy xông, cắm que hoặc dùng hoa khô khuếch tán, đèn xông, đá thạch anh,… Dưới đây là hướng dẫn cách dùng tinh dầu thơm phòng hiệu quả chi tiết:
Sử dụng máy xông tinh dầu thơm phòng
Đây là cách làm phổ biến và đơn giản được nhiều người áp dụng. Với các dòng máy xông tinh dầu này, chúng giúp lan tỏa hương thơm và hỗ trợ cân bằng độ ẩm không khí tốt hơn.
Cách sử dụng:
- Bước 1: Thêm nước vào máy xông và nước này nên được thay sau 1 – 2 ngày sử dụng, tránh tạo mùi khó chịu.
- Bước 2: Nhỏ một vài giọt tinh dầu với mùi hương yêu thích vào trong nước.
- Bước 3: Đậy nắp máy xông, kết nối máy với nguồn điện và khởi động. Lựa chọn chế độ xông phù hợp theo hướng dẫn của từng máy xông tinh dầu thơm.
Sử dụng bình cắm que khuếch tán
Những chiếc bình tinh dầu được cắm que giúp khuếch tán hương thơm khắp không gian, mùi không bị nồng hay quá gắt và có thời gian sử dụng lâu.
![Sử dụng que xông tinh dầu vừa đơn giản, vừa tiết kiệm](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/may-xong-tinh-dau-thom.jpg)
Cách sử dụng:
- Bước 1: Chuẩn bị bình và que khuếch tán tinh dầu.
- Bước 2: Cho tinh dầu thơm vào chai dung môi để lắc đều (nếu mua chai đóng sẵn thì có thể bỏ qua bước này).
- Bước 3: Cắm que gỗ vào trong bình tinh dầu vừa pha. Đợi khoảng vài phút và đảo ngược đầu que cắm để mùi hương được lan tỏa nhanh hơn. Đảo đầu que sau mỗi 2 tuần, thay que mới sau 1 tháng để hương thơm tỏa đều hơn.
Sử dụng đèn đốt xông tinh dầu thơm
Các loại đèn đốt nhỏ gọn, tiện lợi được xem là một trong những lựa chọn đơn giản, giá rẻ mà hiệu quả giúp mang lại không gian ấm cúng, thư giãn.
Cách sử dụng:
- Bước 1: Châm một chút nước trên miệng của đèn.
- Bước 2: Nhỏ 1 vài giọt tinh dầu vào nước tùy theo mức độ đậm nhạt mà bạn muốn.
- Bước 3: Thắp nến và đặt phía dưới đèn xông, đợi một lúc là hương thơm của tinh dầu thơm sẽ lan tỏa ra xung quanh. Khi sử dụng đèn đốt, bạn chú ý vị trí đặt đèn bằng phẳng, tránh các vật dễ bắt lửa hoặc nến bị đổ gây hỏa hoạn.
![Dùng đèn xông tinh dầu cần đảm bảo an toàn](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-7.jpg)
Sử dụng đá thạch anh
Đây là một cách không phổ biến nhưng rất thân thiện với môi trường và cho khả năng hấp thụ hương thơm, tỏa tinh dầu thơm hiệu quả. Ngoài ra, dùng đá thạch anh được xem như một cách decor phòng và mang lại nguồn năng lượng hạnh phúc, sức khỏe.
Cách sử dụng:
- Bước 1: Sắp xếp đá thạch anh vào trong chiếc cốc đi kèm.
- Bước 2: Nhỏ một vào giọt tinh dầu vào đá thạch anh, mỗi ngày có thể thêm 1 – 2 giọt tinh dầu. Đá thạch anh sẽ thấm tinh dầu từ từ và phát tán hương thơm này vào không gian.
Nếu muốn đổi sang loại tinh dầu khác thì bạn chỉ cần mang đá thạch anh đi rửa sạch với nước, phơi khô mà không sợ đá bị mài mòn hoặc tan ra. Nhỏ các giọt tinh dầu vào đá và tiếp tục sử dụng như bình thường.
Sử dụng lọ khuếch tán hoa khô
Lọ hoa khô hoạt động tương tự như cách dùng đá thạch anh với ưu điểm là có tính thẩm mỹ cao và tiện dụng. Ưu điểm của cách làm này đó là lưu mùi lâu giúp không gian có hương thơm nhẹ nhàng.
![Dùng lọ hoa khuếch tán để lan tỏa mùi hương tinh dầu trong không gian](https://maynenkhikhongdau.vn/wp-content/uploads/2023/11/tinh-dau-thom-8.jpg)
Cách sử dụng:
- Bước 1: Vệ sinh lọ khuếch tán tinh dầu và sắp xếp các bông hoa khô vào cốc/bình.
- Bước 2: Nhỏ các giọt tinh dầu thơm vào bộ hoa khô khuếch tán.
- Bước 3: Đặt lọ hoa khô này ở vị trí thoáng mát để hương thơm được khuếch tán tốt hơn. Sau một vài ngày, mùi hương sẽ nhạt dần bạn chỉ cần nhỏ thêm tinh dầu để tiếp tục tạo mùi thơm
Với những thông tin và hướng dẫn này, bạn sẽ tận dụng được những công dụng của tinh dầu thơm và sử dụng nó một cách an toàn nhất. Hãy lựa chọn cho mình mùi hương yêu thích và cùng thư giãn sau một ngày dài mệt mỏi nhé!