Ẩm thực Tây Bắc vẫn luôn là một trong những nét độc đáo hấp dẫn du khách gần xa với hương vị cùng bản sắc văn hóa riêng. Nếu cũng đang có dự định ghé thăm vùng đất xinh đẹp này, đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức những món ăn đặc sản nơi đây nhé!
Nét đẹp ẩm thực của người Tây Bắc
Xuất hiện trên nhiều tạp chí, mạng xã hội, các món ăn của Tây Bắc nhận về khá nhiều sự quan tâm, tò mò của các tín đồ du lịch. Có lẽ điểm đặc biệt tạo nên hương vị hấp dẫn cho ẩm thực Tây Bắc chính ở nguyên liệu tươi ngon cùng sự đa dạng và độc đáo trong nguyên liệu chế biến.
Nguyên liệu tươi ngon vùng núi cao
Vùng núi cao Tây Bắc được ví như hòn ngọc quý của Việt Nam. Với những dải núi trùng điệp hùng vĩ cùng không khí tươi mát và trong lành. Đây cũng là nơi sinh sống của khá nhiều đồng bào dân tộc thiểu số của Việt Nam với ngành nghề chủ yếu là trồng trọt và chăn nuôi.
Ghé thăm mảnh đất Tây Bắc, du khách dễ dàng bắt gặp những thửa ruộng bậc thang rộng lớn, những đàn gia súc, gia cầm được thả rông của người dân bản địa. Chúng được sử dụng làm nguyên liệu cho các món ăn đặc sản địa phương.
Nhờ được nuôi trồng và chăm sóc trong điều kiện thuần tự nhiên, nguyên liệu chế biến luôn đặc biệt chất lượng và tươi ngon. Đây cũng là một trong những lý do mang đến hương vị hoàn hảo cho các món ăn này.
Sự đặc biệt trong gia vị chế biến
Ngoài sử dụng nguyên liệu “thượng hạng”, đa số các món ăn Tây Bắc đều mang hương vị đặc trưng nhờ gia vị độc lạ. Điển hình như:
- Mắc khén
Mắc khén là loại gia vị được sử dụng khá nhiều trong các món ăn của đồng bào Tây Bắc. Mang hương vị đặc trưng, nếu đã từng thưởng thức các món ăn có mắc khén hẳn bạn sẽ khó có thể nhầm lẫn nó với bất kỳ gia vị nào khác.
- Hạt dổi
Bên cạnh mắc khén thì hạt dổi cũng là một gia vị đặc trưng được người Tây Bắc sử dụng trong các món ăn của mình. Đặc biệt là những món nướng như sườn, gà, thịt,… Ngoài ra nó cũng được giã nhỏ để trộn chung với ớt và muối chanh để tạo thành nước chấm chua cay siêu đỉnh.
Vùng núi Tây Bắc cũng nổi tiếng với nhiều loại măng rừng, trúc, mai, nứa hay vầu. Cùng với đó là nhiều loại gạo đặc sản như gạo Tám Điện Biên, gạo Bắc Hương, gạo Tả Cù, Séng Cù, nếp hương, nếp Tú Lệ,…
Top những món ăn đặc sản của Tây Bắc
Du lịch Tây Bắc ăn món gì? Nếu bạn cũng đang lên kế hoạch cho chuyến du lịch Tây Bắc sắp tới thì có thể tham khảo nhanh một vài đề xuất dưới đây!
Lợn bản Mộc Châu
Lợn bản Mộc Châu hay còn gọi là lợn cắp nách Mộc Châu. Đây là loài lợn được nuôi thả bởi đồng bào dân tộc với nguồn thức ăn chủ yếu từ tự nhiên, không dùng thuốc tăng trưởng, vận động thường xuyên. Chính vì vậy lợn bản Mộc Châu thường có kích thước khá nhỏ, con trưởng thành chỉ khoảng 15 đến 17kg. Tuy nhiên thịt lợn khá chắc, giá trị dinh dưỡng cao.
Thịt lợn bản Mộc Châu được chế biến theo nhiều cách. Phổ biến nhất là nhúng lẩu, chiên xào hoặc nướng than,… Nhìn chung về mặt hương vị, tất cả đều đặc biệt hấp dẫn.
Pa Pỉnh Tộp
Pa Pỉnh Tộp nghe thì có vẻ lạ tai song đây thực chất là món cá nướng không còn xa lạ với mọi người. Điểm đặc biệt của món ăn này chính là sử dụng cá suối chắc thịt, tươi ngon.
Cá sau khi làm sạch được đem đi ướp cùng gừng, mắc khén, mầm măng cây sa nhân và sả. Sau đó nướng chín. Nghe thì có vẻ đơn giản, song đây lại chính là món ăn khiến nhiều người “thương nhớ” nếu đã được thưởng thức qua. Pa Pỉnh Tộp quả thực xứng danh là “món tủ” của đồng bào Thái.
Bê chao Mộc Châu
Bê chao Mộc Châu cũng là món ăn được đề xuất trong bản đồ ẩm thực Tây Bắc. Thịt bê được sử dụng là thịt của những chú bê đực, được nuôi thả tự do trên các đồng cỏ rộng lớn. Thịt bê được tẩm ướp gia vị hoàn hảo rồi chao chín tới với lửa lớn.
Bê chao thành phẩm có phần da chín phồng, giòn tan ôm trọn vẹn phần thịt mềm mại bên trong. Thịt bê khá mềm, thấm gia vị. Khi ăn sẽ ăn kèm với sả và gừng cho hương vị hoàn hảo.
Là một món đặc sản của vùng Mộc Châu, Tây Bắc, món ăn này đang được bán khá phổ biến với mức giá không quá cao. Giá bê chao Mộc Châu dao động từ 100.000 đến 200.000 đồng cho một đĩa tùy kích thước. Nếu có cơ hội ghé thăm, hãy thử thưởng thức món ăn này nhé!
Cá hồi vân
Cá hồi vân nổi tiếng là đặc sản của ẩm thực Tây Bắc. Đây là loại cá hồi sinh trưởng tại các vùng sông, suối. So với cá hồi đại dương, thịt cá hồi vân có phần dai hơn song vẫn giữ được độ thơm béo và giá trị dinh dưỡng cao. Vào những ngày thời tiết lạnh, sẽ thật tuyệt vời nếu được thưởng thức món lẩu hoặc sashimi cá hồi vân – Đặc sản Tây Bắc.
Nậm Pịa
Nậm Pịa không chỉ là đặc sản Tây Bắc mà còn là món ăn truyền thống của dân tộc Thái. Đây là món nước chấm khá đặc biệt được làm từ lòng cùng với dịch ruột non của động vật được ninh nhừ. Chủ yếu là từ bò, dê và trâu.
Nậm Pịa có hương vị khá đặc biệt với vị mặn, cay the và hơi đắng. Sau cùng là dư vị ngọt. Trong lần đầu thưởng thức, bạn có thể sẽ bị khó chịu với mùi của nó. Tuy nhiên khi đã quen sẽ dễ “nghiện” hương vị này.
Thắng cố ngựa
Thắng cố ngựa là một món ăn đặc biệt của vùng Tây Bắc với lịch sử trên 200 năm. Nó được du nhập từ tỉnh Vân Nam của Trung Quốc.
Nguyên liệu chế biến của món thắng cố ngựa chính là nội tạng ngựa, xương hầm và rau củ. Chúng được hầm nhừ với rất nhiều gia vị đặc trưng trong nhiều giờ đồng hồ. Thắng cố có vị thang đắng, hơi béo với màu đậm.
Để thưởng thức trọn vẹn hương vị đặc biệt của thắng cố, người ta thường ăn nóng món ăn này. Ngoài ra để phù hợp hơn với khẩu vị của nhiều người, hiện món ăn này đã được biến tấu với nhiều phiên bản như thịt trâu, thịt bò,…
Nhộng ong rừng
Nhộng ong rừng không chỉ ngon mà còn là bài thuốc nổi danh của núi rừng Yên Bái. Món ăn này có vị béo, ngọt đặc trưng, mang tính lạnh.
Nhộng ong được lấy từ các tổ ong thiên nhiên với nhiều công dụng như: Lợi khí, sát khuẩn, kháng viêm, chống lão hóa, dưỡng nhan, nâng cao thể lực, bồi bổ gân cốt và giảm nhức mỏi cơ bắp,… Có khá nhiều các món ăn được chế biến từ nhộng ong rừng. Trong đó nổi bật nhất phải kể đến xào dọc mùng, làm nộm,…
Bánh chưng đen
Bánh chưng vốn là món bánh truyền thống ngày Tết của người Việt. Tuy nhiên thay vì có màu xanh của lá dong, bánh chưng tại Tây Bắc có màu đen “độc lạ”. Màu đen của bánh có được từ nước cốt đặc biệt. Vỏ bánh khá dẻo, mềm, bên trong là nhân đậm đà với đậu xanh, thịt lợn được tẩm ướp gia vị và hạt tiêu. Chỉ cần ăn thử một lần, bạn sẽ phải bất ngờ với hương vị tuyệt hảo của món ăn này.
Thịt trâu gác bếp
Chẳng quá lời nếu nói thịt trâu gác bếp là một đặc sản nổi tiếng của vùng núi cao Tây Bắc. Món ăn này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như thịt trâu khô, thịt trâu hun khói,…
Thịt trâu gác bếp Tây Bắc được sử dụng phần thịt thăn và thịt bắp. Sau khi được ướp gia vị vừa vặn sẽ đem treo trên gác bếp để hun khói đến khi thịt chuyển sang màu nâu, đỏ đậm. Thành phẩm có được là những miếng thịt có màu đẹp mắt, vị vừa vặn, vương mùi khói đặc trưng.
Thịt trâu gác bếp chuẩn Tây Bắc không kén người ăn. Khi ăn bạn có thể hấp hoặc nướng để làm mềm thịt. Sau đó xé nhỏ và vắt thêm chút chanh, quất để gia tăng hương vị. Combo thịt trâu gác bếp cùng rượu táo mèo chắc chắn sẽ không làm bạn phải thất vọng.
Cá bống vùi tro
Cá bống vùi tro vốn là một trong những món ăn ấn tượng, trứ danh của ẩm thực Tây Bắc. Cách chế biến món ăn này nghe qua thì có vẻ đơn giản, song thực chất lại vô cùng cầu kỳ.
Để đảm bảo hương vị chuẩn nhất, người ta thường sử dụng cá bống có kích cỡ tương đồng. Thường là cá bống ở suối Tùng Lâm. Sau khi được làm sạch, cá được tẩm ướp với các gia vị đặc trưng như lá húng, sả, ớt, gừng, lá hom và hạt tiêu. Tiếp đó chúng ta gói cá vào lá dong và vùi trong tro nóng. Trong suốt quá trình chế biến, cá cần được trở mặt thường xuyên để đảm bảo độ chín hoàn hảo.
Cá bống vùi tro thường được chế biến theo các mẻ nhỏ để cho ra hương vị chuẩn và chất lượng nhất. Đây là món ăn “cạ cứng” của hầu hết các loại rượu Tây Bắc. Nếu là một tín đồ “nhậu nhẹt” chắc chắn bạn sẽ khó có thể bỏ qua món ăn tuyệt hảo này.
Rượu táo mèo
Sẽ thật thiếu sót nếu không đề cập đến rượu táo mèo trong danh sách đặc sản của Tây Bắc. Đây là loại rượu nổi tiếng của người dân tộc Mông tại cao nguyên Yên Bái.
Rượu táo mèo được tạo ra từ quá trình ngâm rượu cùng táo mèo trong thời gian dài. Tùy vào thời gian ngâm ủ, rượu có màu vàng (ngâm 6 đến 8 tháng), màu nâu đỏ (1 năm trở lên). Không chỉ màu sắc mà hương vị rượu (độ cay, ngọt) cũng sẽ có sự khác biệt.
Không chỉ gây thương nhớ với hương vị đặc biệt. Rượu táo mèo còn được biết đến với nhiều công dụng như: Điều hòa huyết áp, giảm mỡ máu, nhuận tràng, bảo vệ tim mạch và kháng khuẩn. Đây cũng là một lựa chọn hoàn hảo được nhiều người mua làm quà trong các chuyến du lịch Tây Bắc.
Lạp xưởng hun khói
Khác với hương vị lạp xưởng của nhiều nơi, lạp xưởng của núi rừng Tây Bắc luôn mang đến hương vị tươi ngon, đậm đà. Ngoài việc sử dụng nguyên liệu chất lượng cùng gia vị đặc trưng, lạp xưởng hun khói Tây Bắc cũng có quy trình chế biến đặc biệt. Đây cũng là lý do tạo nên “màu sắc riêng” cho món ăn này.
Rêu đá nướng
Rêu đá nướng là món ăn khá lạ từ tên gọi, nguyên liệu cho đến hương vị. Đây là một đặc sản của Hà Giang. Rêu đá nướng được làm từ loại rêu xanh tự nhiên nên đặc biệt an toàn khi chế biến và thưởng thức.
Rêu đá sau khi được thu về và làm sạch sẽ được tẩm ướp gia vị với ớt bột, sả, muối, hạt dổi,… Tiếp đó rêu cùng gia vị được gói vào lá dong và nướng với tro bếp. Món ăn này có hương vị vô cùng mới lạ, vừa béo, vừa mềm lại thanh mát. Ngoài ra rêu xanh cũng được dùng để xào hoặc nấu canh.
Các món ăn từ rêu đá không quá cầu kỳ, bạn có thể dễ dàng thưởng thức tại các quán bình dân. Bên cạnh đó chúng ta cũng có thể mua về làm quà với giá chỉ khoảng 40.000 đồng/nắm.
Một vài kinh nghiệm khi khám phá ẩm thực Tây Bắc
Cuối cùng để có thể thưởng thức những món ăn ngon, tận hưởng trọn vẹn chuyến ghé thăm Tây Bắc, dưới đây là một số lưu ý quan trọng dành cho bạn!
- Trước các chuyến đi hay chủ động tham khảo bài review để tìm được quán ăn ngon, giá phù hợp.
- Chủ động chuẩn bị các loại thuốc, men tiêu hóa phòng trường hợp đầy bụng không hợp với đồ ăn. Điều này cũng dễ hiểu bởi đây đều là các món ăn đặc sản của địa phương.
- Có thể tham khảo gợi ý của chủ homestay, khách sạn nơi mình ở trong chuyến đi để tìm được quán ăn ngon, chất lượng nhé!
- Đừng bỏ qua các phiên chợ Tây Bắc. Bởi không chỉ có thể tận hưởng không khí náo nhiệt, mua được những món đồ thú vị, đây cũng là nơi có bán rất nhiều món ăn ngon, độc, lạ, đặc sản của địa phương.
Tạm kết
Ngoài nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ cùng màu sắc văn hóa riêng, ẩm thực Tây Bắc cũng là một nét cuốn hút chinh phục nhiều du khách gần xa. Nếu bạn là một người yêu thích trải nghiệm, du lịch và khám phá sự mới mẻ thì hãy ghé thăm Tây Bắc trong dịp gần nhất nhé!
Trên đây là một vài đặc sản ẩm thực Tây Bắc. Mong rằng có thể đưa đến cho bạn những gợi ý thú vị cho chuyến đi sắp tới!