Hương nhu là một loại cây khá phổ biến tại nước ta thường mọc dại ven đường, ven đồi… Tuy nhiên, cây hương nhu là một loại dược liệu với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Cùng tìm hiểu những công dụng và một số bài thuốc dân gian từ hương nhu trong bài viết sau đây nhé!
Thông tin cơ bản về cây hương nhu
Hương nhu (é rừng, hương thái. mậu dược,…) với tên khoa học là Ocimum Gratissimum là loại cây mọc hoang hoặc được trồng để lấy tinh dầu hoặc làm hương liệu. Hương nhu là cây thân thảo, phù hợp với những nơi có đất khô thoáng, nhiều ánh sáng.
Thân của cây hình trụ vuông, phần gốc lâu năm hóa thân gỗ, trên thân non có lông phủ đầy. Lá của cây mọc đối nhau, phiến lá răng cưa, có lông ở cả 2 mặt.
Cây hương nhu là dược liệu quen thuộc với mùi thơm đặc trưng và mang lại nhiều tác dụng cho sức khỏe con người. Hương nhu được chia thành hương nhu trắng và hương nhu tía. Trong đó, hương nhu tía trông khá giống với tía tô nhưng bằng mắt thường, chúng ta vẫn có thể phân biệt 2 loại cây này.
Những công dụng của cây hương nhu
Hương nhu là một dược liệu nổi tiếng được sử dụng để làm thuốc bởi nó có nhiều công dụng vô cùng tốt cho sức khỏe. Cụ thể các công dụng của hương nhu có thể kể đến như:
1. Tốt cho thị lực
Lá của cây hương nhu giàu vitamin A hỗ trợ thúc đẩy thị lực của đôi mắt. Đây là loại vitamin cần thiết cho võng mạc trong việc tạo thành phân tử hấp thụ ánh sáng cuối cùng. Lá hương nhu có thẻ cải thiện được tình trạng viêm mắt (không tiết ra nước mắt), quáng gà,…
2. Điều trị cảm sốt, nhức đầu
Hương nhu có tính ấm, giúp cơ thể ra mồ hôi và thường được sử dụng để làm phương pháp trị liệu khi bị cảm lạnh, hỗ trợ giảm sốt nhanh chóng. Hương nhu phù hợp với trường hợp cảm nắng, nhiễm lạnh do đi mưa, đau nhức cơ thể, đau bụng,…
3. Lá cây hương nhu cải thiện chức năng tim
Với những người đang gặp các vấn đề bệnh lý về tim thì có thể sử dụng lá hương nhu để cải thiện. Thành phần của lá hương nhu có chứa canxi, magie có tác dụng trong giảm cholesterol xấu, tăng cường lưu thông máu, hạn chế tình trạng tắc nghẽn động mạch…
4. Tốt cho hệ tiêu hóa
Một công dụng khác của lá cây hương nhu đó chính là cải thiện hệ tiêu hóa. Loại lá này có thể giúp giảm đầy hơi, ợ chua, làm dịu dạ dày, thông ruột,… Ngoài ra thì lá hương nhu còn hữu ích trong việc điều trị tiêu chảy nhờ có chứa etanol giúp chống lại các vi khuẩn gây tiêu chảy. Có thể đun nước lá hương nhu hoặc phơi khô lá rồi pha trà để sử dụng.
5. Hỗ trợ giảm đường trong máu
Hương nhu được chứng minh là có khả năng giảm lượng đường trong máu, bảo vệ đảo tuyến tụy sản xuất insulin. Các nghiên cứu khác cũng cho thấy lượng đường trong máu của người mắc đái tháo đường giảm đáng kể sau khi sử dụng lá hương nhu.
6. Cây hương nhu chống muỗi, côn trùng
Trong lá hương nhu có các hợp chất gồm long não, limonene, cineole,… có công dụng trong việc diệt ấu trùng. Lá hương nhu giúp giảm muỗi, ruồi hoặc côn trùng ở các khu dân cư. Bạn có thể trồng hương nhu trong chậu hoặc treo cành hương nhu ở góc phòng để xua đuổi côn trùng gây hại, giảm nguy cơ sốt xuất huyết.
7. Hỗ trợ cải thiện nấm
Trong lá của cây hương nhu có các hoạt tính kháng nấm vì thế trong dân gian thường giã nát lá hương nhu, bôi lên vùng da bị nhiễm trùng để cải thiện tình trạng bị nấm.
8. Chống viêm
Hương nhu còn được chứng minh là có khả năng chống viêm (tương tự như sử dụng thuốc chứa aspirin và ibuprofen), an toàn cho dạ dày. Sử dụng lá hương nhu giúp giảm đau bụng, đau bụng kinh, đau tai, sốt,… Một số công thức từ tinh dầu hương nhu còn được sử dụng làm thuốc sát trùng tại chỗ, trị mụn nhọt.
9. Tốt cho hệ hô hấp
Ngoài tác dụng chống viêm, cải thiện nấm thì cây hương nhu còn có tác động đến tế bào biểu mô đường thở, hỗ trợ cải thiện các vấn đề về hệ hô hấp. Nếu bị nghẹt mũi, bạn chỉ cần đặt lá hương nhu trên lòng bàn tay, chà xát và ngửi là sẽ cảm thấy dễ chịu ngay.
10. Hương nhu làm sạch răng miệng, kích mọc tóc
Hương nhu được sử dụng giống như một thành phần trong các sản phẩm điều trị răng miệng nhờ các hoạt chất tiêu diệt vi khuẩn trong miệng, giảm tình trạng hôi miệng, ngừa sâu răng.
Bạn có thể sử dụng các loại nước súc miệng có chứa chiết xuất cây hương nhu tía để cải thiện bệnh viêm nướu, viêm họng. Trà lá hương nhu cũng thường được dùng để giảm mảng bám hoặc điều trị viêm họng. Bên cạnh đó, tinh dầu hương nhu còn có công dụng thúc đẩy phát triển của tóc, tăng sinh và chống rụng tóc.
Một số bài thuốc dân gian từ cây hương nhu
Hương nhu phổ biến nhưng mang lại nhiều công dụng mà bạn có thể tận dụng cho các loại bệnh cơ bản như tiêu chảy, đau bụng, cảm lạnh,… Dưới đây là một số bài thuốc đơn giản, hiệu quả từ hương nhu mà bạn có thể thử áp dụng:
Bài thuốc từ cây hương nhu trị đau bụng, tiêu chảy
Nếu gặp phải tình trạng đau bụng, tiêu chảy thì bạn có thể chuẩn bị:
- Hương nhu: 12gr
- Tía tô: 12gr
- Mộc qua: 9gr
Sau đó đem các dược liệu trên sắc cùng 3 chén nước nhỏ đến khi chỉ còn khoảng ⅓ lượng nước ban đầu thì lọc bỏ bã và uống nước. Nên áp dụng cách này vào buổi sáng, có thể chia nhỏ thành 2 – 3 lần uống trong ngày cho đến khi tình trạng được cải thiện.
Chữa đau đầu, hạ sốt bằng cây hương nhu
Đây là một bài thuốc vô cùng hiệu quả, được phổ biến trong dân gian và hiện nay vẫn được nhiều người lớn tuổi áp dụng. Bạn chỉ cần chuẩn bị lá hương nhu tươi sau đó rửa sạch, nghiền nhuyễn. Lọc lấy nước pha cùng một chút nước ấm và uống trực tiếp.
Phần bã sau khi lọc lấy nước cốt có thể dùng để chườm trán, chườm thái dương để hỗ trợ giảm đau đầu và hạt sốt. Ngoài ra, có thể rang khô cây hương nhu cùng với cát, bọc trong vải để gối đầu cũng sẽ cải thiện được tình trạng thường xuyên bị đau đầu.
Chữa cảm lạnh
Khi bị cảm lạnh, bạn có thể sử dụng 1 trong 2 bài thuốc dưới đây từ hương nhu để điều trị:
- Bài thuốc 1: Sử dụng 500gr hương nhu tươi, 200gr hậu phác, 200gr đậu ván trắng. Đem hậu phác tẩm gừng và nướng khô, đậu ván trắng và hương nhu thì sao vàng rồi nghiền tất cả thành bột mịn, trộn đều. Mỗi lần sử dụng thì lấy từ 8 – 10gr bột pha cùng nước ấm, uống 2 lần sáng và tối.
- Bài thuốc 2: Sử dụng 100gr hương nhu khô nghiền thành bột. Khi sử dụng chỉ cần pha 8 – 10gr bột cùng nước sôi, cũng uống 2 lần/ngày. Với cách này, bạn nên xông hơi với lá hương nhu, lá sả/ngải cứu, lá bưởi, lá tre, húng chanh để có hiệu quả nhanh hơn.
- Bài thuốc 3 chữa cảm lạnh mùa hè: Chuẩn bị 12gr hương nhu, 12gr cát căn, 12gr diếp cá, 12gr điền cơ hoàng, 4gr mộc hương, 8gr xương bồ sắc cùng nước và chắt lấy nước uống trong ngày.
Điều trị hôi miệng
Những ai đang gặp vấn đề về răng nướu, hôi miệng thì có thể chuẩn bị 10gr lá cây hương nhu tươi và sắc cùng 200ml nước. Đun đến khi lượng nước chỉ còn khoảng ½ thì tắt lửa.
Sử dụng phần nước này để ngậm trong miệng 1 vài phút, kiên trì sử dụng từ 15 – 20 ngày là có thể cải thiện đáng kể tình trạng hôi miệng.
Bài thuốc kích mọc tóc
Hương nhu với mùi hương dễ chịu và khả năng kích mọc tóc nên thường được các bà, các mẹ sử dụng để gội đầu. Bài thuốc kích mọc tóc từ cây hương nhu được sử dụng bao gồm:
- Trị rụng tóc cho người lớn: Sử dụng 10gr hương nhu, 10gr lá/vỏ bưởi, 10gr quả bồ kết khô. Bạn đun sôi các nguyên liệu trên với khoảng 3 lít nước rồi pha cùng nước nguội để gội đầu. Có thể thực hiện 2 – 3 lần/tuần để giảm gãy rụng, tóc mềm mượt và kích mọc tóc tốt hơn.
- Kích mọc tóc cho trẻ nhỏ: Sử dụng 40gr hương nhu hãm chung với 200ml nước cho cô đặc. Sau đó trộn cùng với mỡ lợn tạo thành hỗn hợp không quá sệt, thoa lên đầu của trẻ. Cách này chỉ áp dụng khi đầu trẻ không có vết thương hở, không bị mụn nhọt, lở loét.
Lời kết
Cây hương nhu là thảo mộc với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe, vừa đơn giản vừa hiệu quả. Bạn có thể áp dụng một số bài thuốc trong bài viết để cải thiện sức khỏe của mình, tuy nhiên, bạn vẫn cần đến bác sĩ nếu như tình trạng triệu chứng không giảm nhé!